Wikileaks và Việt Nam

Đông A

Theo blog Đông A

Wikileaks

Wikileaks đang là chủ đề ồn ào trên thế giới. Chuyện thế giới tôi ít để ý, nhưng Wikileaks có thông tin liên quan tới Việt Nam. Hiện tại phần liên quan tới Việt Nam chưa được công bố. Tôi đang đợi để xem phần có liên quan tới Việt Nam.

Bây giờ giả sử chúng ta đang có trong tay phần tài liệu liên quan tới Việt Nam, chúng ta sẽ thấy gì? Đó sẽ là các thông tin từ các quan chức ngoại giao của Mỹ thu thập được ở Việt Nam và các thông tin Bộ Ngoại giao Mỹ muốn biết về Việt Nam. Trong các thông tin đấy sẽ có tên các nhân vật, sự kiện nguồn thông tin thu thập hay hướng tới. Có lẽ tên người sẽ bị xóa, trừ những nhân vật top. Chính sự mù mờ này lại tạo thêm hấp dẫn và tạo ra nhiều việc. Bên cạnh nội dung thông tin, nguồn thông tin cũng là những thứ hấp dẫn. Giả dụ như có thông tin như thế này: ông X nói rằng Việt Nam sẽ thay đổi chính trị nếu Đảng Cộng sản không bị đàn áp sau đấy hay Tổng biên tập báo Y sẽ cho đăng các bài báo thân Z và cần phải tiếp cận thêm. X,Y,Z là các ẩn số hấp dẫn. Vụ Wikileaks này sẽ là thước đo khả năng và trình độ của cơ quan an ninh và tình báo Việt Nam. Giả sử rằng cơ quan an ninh và tình báo Việt Nam không nắm được các thông tin như trong Wikileaks thì đây sẽ là chỉ dấu cho thấy khả năng an ninh và tình báo của Việt Nam rất thấp và rất đáng quan ngại. Nhưng đánh giá này lại không thể thấy được ở ngoài. Hoặc giả như rằng liệu có thể xảy ra những thay đổi như vụ Nguyễn Hà Phan trước đây từ Wikileaks không?

Cuối cùng không thể không nghĩ về tính xác thực của Wikileaks. Nếu Wikileaks là một âm mưu dàn dựng thì làm thế nào có thể gạn được thông tin xác thực từ mớ hỗn độn Wikileaks thật giả khó phân đấy, bởi vì cho dù là dàn dựng thì trong đấy nhất định phải có một lượng thông tin xác thực nhất định để làm con tin.

Một số thống kê sơ bộ về Wikileaks từ Hà Nội

Tôi thử thống kê sơ bộ các tin từ Wikileaks lấy từ trao đổi của Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội. Số liệu thống kê rút từ cơ sở dữ liệu do tờ Guardian tập hợp. Bảng thống kê trên được lập dựa trên phân loại TAG của mỗi tin. Một tin có thể có nhiều tag. Một tag tương ứng với một tin. Tổng cộng có 2325 tin từ Đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội. Trong tất cả các tin này không thấy tin về Hoàng Sa, Trường Sa. Tất cả chỉ có 18 tin về vấn đề Biên giới, lãnh thổ và chủ quyền. Trong số các tag mà tôi lập thống kê, vấn đề Quan hệ chính trị bên ngoài nằm trong nhiều tin nhất, sau đấy là Sự vụ chính phủ nội bộ và Nhân quyền. Như vậy có thể thấy Chính phủ Mỹ quan tâm những vấn đề gì nhất ở Việt Nam.

Ngoại giao Mỹ quan tâm gì ở Hà Nội và Sài Gòn?

Tôi sử dụng thống kê điện tín từ Đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội và Tổng lãnh sự quán ở TP Hồ Chí Minh mà WikiLeaks công bố để xem thử ngoại giao Mỹ quan tâm gì ở Hà Nội và Sài Gòn. Các con số thống kê dựa trên phân loại tag của các bản điện tín. Số lượng bản điện tín từ Hà Nội (2325 bản tin) gấp 3 lần số bản điện tín từ Sài Gòn (777 bản tin). Do vậy về số lượng tuyệt đối, tin tức thu thập từ Hà Nội đều vượt trội hơn so với tin tức thu thập từ Sài Gòn. Nhưng nếu so sánh theo tỷ lệ phần trăm sẽ thấy có những đặc điểm rõ nét khác. Nhìn tổng thể, ngoại giao Mỹ quan tâm chủ yếu tin tức về đối ngoại, hoạt động của Chính phủ và nhân quyền của Việt Nam. Đây là ba nội dung xuất hiện thường xuyên nhất trong các bức điện tín. Có lẽ cũng không có gì ngạc nhiên khi ngoại giao Mỹ đặc biệt quan tâm đến vấn đề đối ngoại của Việt Nam. Đây có lẽ là vấn đề Mỹ rất cần tin tức để phân tích và dự đoán đường lối đối ngoại của Việt Nam. Về tỷ lệ phần trăm, cả ba nội dung trên ở Sài Gòn đều cao hơn ở Hà Nội, đặc biệt ở nội dung hoạt động của Chính phủ và nhân quyền. Như vậy có thể thấy ngoại giao Mỹ ở Sài Gòn đặc biệt chú trọng khai thác tin tức về hoạt động của Chính phủ và nhân quyền ở Việt Nam. Nhìn ở bình diện khác, có thể suy đoán tin tức về hoạt động của Chính phủ dễ bị rò rỉ ra bên ngoài ở Sài Gòn hơn là ở Hà Nội, hay ở Sài Gòn có nhiều vấn đề liên quan tới nhân quyền hơn là ở Hà Nội. Trong khi đó những vấn đề liên quan tới quân sự và quốc phòng, giới ngoại giao Mỹ ở Sài Gòn không hề có tin tức hay không hề quan tâm.

http://danluan.org/node/7170