“Một kỷ nguyên mới của Cuba”?

Lê Diễn Đức Weblog News

Ngoại trưởng Tây Ban Nha và Raul Castro ngày 7/07/2010 - Ảnh: AP

- Dù có sự mặc cả đi nữa thì cũng không có vấn đề gì. Chế độ độc tài của Fidel Castro chẳng bao giờ làm bất cứ điều gì không công cả.

- “Liệu đây có phải là một phần thưởng nào đó tượng trưng hoặc chính trị – chúng ta không biết được” – Bình luận viên của nhật báo Ba Lan “Gazeta Wyborcza” Maciej Stasinski nhận xét về việc phóng thích 52 tù nhân chính trị ở Cuba.

Theo một nhà báo Tây Ban Nha, có thể quyết định thả tù chính trị  sẽ song song với việc Cuba đòi huỷ bỏ lệnh trừng phạt chống lại chế độ Castro.

Nhà chức trách Cuba thông báo rằng, họ sẽ trả tự do cho 52 tù nhân chính trị. Tất cả mọi người sẽ có thể “cùng với gia đình của họ đi đến Tây Ban Nha”. Toàn bộ các công đoạn sẽ kéo dài trong 3-4 tháng.

Theo Ngoại trưởng Tây Ban Nha, quyết định để giải phóng tù nhân “mở ra một kỷ nguyên mới của Cuba”. Công bố trả tự do cho các tù nhân là kết quả của cuộc đàm phán lâu dài giữa chế độ của anh em Castro với Giáo Hội và chính phủ Tây Ban Nha.

Nhà bất đồng chính kiến Cuba – Guillermo Farinas, người trong hơn bốn tháng qua đã thực hiện cuộc tuyệt thực cho rằng, ông sẽ ngưng phản đối bằng tuyệt thực, nhưng chỉ khi các nhà chức trách trả tự do cho ít nhất năm người bị giam giữ.

Guillermo Farinas trả lời phỏng vấn hôm 5/03/2010 - Ảnh: AP

- “Dù có sự mặc cả đi nữa thì cũng không có vấn đề gì. Chế độ độc tài của Fidel Castro chẳng bao giờ làm bất cứ điều gì không công cả. Liệu đây đây có phải là một phần thưởng nào đó tượng trưng, hay chính trị, từ phía châu Âu hay Hoa Kỳ hay không” – Nhà báo Maciej Stasinski nhận xét.

Theo ý của nhà báo trong một cuộc nói chuyện với Radio Tok FM thì không biết bao giờ người ta mới phóng thích những tù nhân đầu tiên. Thay vào đó, chúng ta có thể thấy rằng, đổi lại sẽ là việc huỷ bỏ lệnh trừng phạt ngoại giao của Liên hiệp châu Âu (EU) vào năm 1996.

- “Ngoại trưởng Tây Ban Nha Moratinos bây giờ sẽ chạy đến Brussels và nói cho các đồng nghiệp – tức các Ngoại trưởng của EU – rằng, tình hình đã hoàn toàn thay đổi và Cuba trả tự do cho các tù nhân chính trị. Vậy thì chúng ta phải huỷ bỏ các hình thức trừng phạt và thiết lập quan hệ bình thường hoàn toàn với chế độ độc tài, như trước năm 1996. EU có thể đồng ý làm như vậy, và những gì tiếp theo chúng ta sẽ chờ xem” – Nhà báo Stasinski nói.

Bắt buộc phải xuất cảnh

Sau khi công bố quyết định, nhà chức trách Cuba thông báo sẽ trả tự do cho 5 tù nhân đầu tiên trong vòng vài giờ. Nhưng cho đến bây giờ không ai biết gì thêm. Theo ông Maciej Stasinski, các tù nhân “trong thực tế bị trục xuất và không có khả năng quay trở lại”. – “Bộ trưởng Tây Ban Nha đảm bảo rằng, họ sẽ tự do lựa chọn. Nhưng tôi sợ rằng điều này sẽ không được. Thay vào đó, nhiều hơn hoặc ít hơn phải chấp nhận bị trục xuất bắt buộc. Để không gây ra rắc rối” – Nhà báo của “Gazeta Wyborcza” phân tích.

Stasinski nhắc lại rằng, tất cả những tù nhân được trả tự do đều là những nhà bất đồng chính kiến bị đàn áp và bắt giữ đồng loạt trong một chiến dịch lớn của nhà chức trách Cuba năm 2003.

Theo tin của BBC, bà Laura Pollan, lãnh đạo của nhóm phụ nữ mang tên “Phụ nữ áo trắng” (Ladies in White), tập hợp vợ và thân nhân của các tù nhân bất đồng chính kiến, nói rằng nhóm của bà cảm thấy Cuba “đang đứng trước ngưỡng cửa của thay đổi”.

Bà nói với hãng AP rằng bà hi vọng đây sẽ là một “thay đổi thực sự, là bước tiến đầu tiên tới tự do và một nền dân chủ đích thực”.

Tuy nhiên, bà cũng nói thêm rằng bà không nghĩ chính phủ sẽ thực hiện những gì họ hứa hẹn. “Tôi không nghĩ họ sẽ trả tự do cho tất cả mọi người. Tôi nghĩ chỉ một số người sẽ được tự do thôi”.

Lần cuối Cuba trả tự do cho nhiều tù nhân chính trị là sau khi Đức Giáo hoàng John Paul II tới thăm vào năm 1998. Khi đó, có 101 tù nhân được thả.

20 năm trước đó, ông Fidel Castro trả tự do cho 3.600 tù nhân chính trị sau khi gặp gỡ với phái đoàn của người Cuba lưu vong.■

Nguồn: Nhật báo Gazeta Wyborcza 8/07/2010 – BBC