Bùi Chát được trao giải ‘Quyền Tự Do Xuất Bản’ của IPA

Bùi Chát chụp hình chung với Chủ tịch IPA,

Bộ trưởng Văn hóa Argentina và thị trưởng Bueno Aires

NXB ‘Giấy Vụn’ và phong trào ‘thơ chui’ Việt Nam

BUENOS AIRES, Argentina - Bùi Chát, nhà thơ và cũng là người sáng lập nhà xuất bản Giấy Vụn ở Việt Nam vừa được công bố trúng giải “Quyền Tự Do Xuất Bản” (Freedom to Publish Prize) của hiệp hội nhà xuất bản quốc tế IPA, theo tin của Publishers Weekly.

Bùi Chát. (Nguồn: PublishingPerspectives)

Bùi Chát tên thật là Bùi Quang Viễn, sinh năm 1979 ở Biên Hòa và cư ngụ ở Sài Gòn. Là một thành viên của nhóm Mở Miệng nổi tiếng, năm 2004, anh và nhà thơ Lý Ðợi bị bắt giam hai ngày về tội phát tờ rơi tại một buổi đọc thơ bị công an bắt giải tán.

Chủ tịch hội IPA là ông YoungSuk “Y.S” Chi sẽ đích thân trao phần thưởng này cho anh, trong ngày hội chợ sách quốc tế lần thứ 37, tổ chức tại Buenos Aires hôm 25 tháng 4.

Tại Việt Nam Bùi Chát là một nhà xuất bản “chui” và một nhà thơ trong phong trào “thơ chui”. Ông từng cho in và phát hành nhiều tác phẩm của các “nhà thơ ngoài luồng”, tìm cách tránh né sự kiểm duyệt của chính quyền.

Với danh hiệu “nhà xuất bản Giấy Vụn” và in bằng photocopy, Bùi Chát và các nhà thơ “chui” in nhiều tác phẩm bị cấm. Nhiều người trong phong trào “thơ chui” cũng có tên trong “câu lạc bộ nhà báo tự do” bị đàn áp dữ dội, tiêu biểu là blogger Ðiếu Cày.

Bjorn Smith-Simonsen, chủ tịch Ủy ban Quyền Tự Do Xuất bản của IPA nói: “Sau gần 10 năm tranh đấu dai dẳng, nhà xuất bản do ông Bùi Chát thành lập đã giúp tạo được một phong trào phát hành độc lập ở Việt Nam. Trong điều kiện cực kỳ khó khăn, nhà xuất bản Giấy Vụn đã khơi mào một tân phong trào của các nhà tư tưởng, nhà văn, nghệ sĩ tự do, những người nhất định không chịu tuân theo qui tắc sáng tác của chính quyền.”

Tập thơ “47” in bằng photocopy, ấn phẩm của “nhà xuất bản Giấy Vụn”. (Hình: Vũ Quí Hạo Nhiên/Người Việt)

Bùi Chát nhận định: “Sách có sức mạnh mang lại tự do cho thế giới; tự do cho những ai phát hành sách, đọc sách, và cả cho những người muốn thảo luận sách vở mang lại cho họ những gì. Chúng tôi mong rằng phần thưởng này sẽ là một lực đẩy quan trọng cho sự phát triển của phong trào xuất bản độc lập và xã hội dân sự ở Việt Nam.”

Ngoài Bùi Chát và Lý Ðợi, nhiều nhà thơ “chui” khác vẫn liên tiếp bị công an sách nhiễu, bị mất việc, bị thường xuyên gọi lên làm việc, như Nguyễn Quốc Chánh, Uyên Vũ. (T.P.)

Nguồn: Người Việt

Hiệp Hội Nhà Xuất Bản Quốc Tế (IPA) trong một thông cáo báo chí hôm Thứ Hai, 25.04.2011, cho biết đã trao Giải Tự Do Xuất Bản cho nhà thơ Bùi Chát, người sáng lập Nhà Xuất Bản Giấy Vụn tại Việt Nam, vì tấm gương can đảm của anh trong việc cổ xúy cho quyền tự do xuất bản.

Chủ Tịch IPA YoungSuk Chi chính thức trao giải thưởng này trong một buổi lễ cùng ngày, được tổ chức trong khuôn viên Hội Chợ Sách Quốc Tế Buenos Aires lần thứ 37, và trong khuôn khổ của chương trình Thủ Đô Sách Thế Giới Buenos Aires 2011. Tiến Sĩ José Claudio Escribano đọc bài diễn văn chính. Ngoài ra còn có phát biểu của Thị Trưởng Buenos Aires Mauricio Marci, và Trưởng Phòng Văn Hóa thành phố Buenos Aires Hernan Lombardi.

Ủy Ban Tự Do Xuất Bản của IPA và Hội Đồng IPA đã chọn Bùi Chát, một người can đảm tổ chức nhà xuất bản chui trong nước Việt Nam, và người đứng đầu của Nhà Xuất Bản Giấy Vụn, là người thắng Giải Tự Do Xuất Bản 2011. Giấy Vụn chuyên in và xuất bản các tác phẩm của những “nhà thơ vỉa hè” ở ngoài tầm với của các cơ quan kiểm duyệt. Dưới sự lãnh đạo của Bùi Chát, Giấy Vụn đã trực tiếp hỗ trợ cho sự hình thành của các nhà xuất bản khác tại Việt Nam hoạt động độc lập và tự do, xuất bản tác phẩm của những tác giả và sử gia bị cấm.

Ông Bjorn Smith-Simonsen, Chủ Tịch Ủy Ban Tự Do Xuất Bản của IPA, nói: “Sau gần 10 năm phấn đấu bền bỉ, nhà xuất bản do Bùi Chát thành lập đã giúp tạo ra một phong trào xuất bản độc lập ở Việt Nam. Dưới những điều kiện cực kỳ khó khăn, nhà xuất bản Giấy Vụn đã khởi xướng một phong trào mới của những nhà tư tưởng tự do, những người viết tự do, những nghệ sĩ tự do, những người từ chối tuân theo các luật lệ về sáng tạo của Nhà Nước. Giấy Vụn đã giúp kéo đổ những bức tường kiểm duyệt. Nhà xuất bản này và người sáng lập của nó đã có thể, qua nỗ lực của họ, phục hồi lại niềm tin vào quyền tự do phát biểu và quyền tự do xuất bản trong thế hệ mới của đất nước mình. Họ đã có thể nâng cao sự quan tâm của công chúng về các quyền con người căn bản của đồng bào họ: quyền tự do tư tưởng, tự do sáng tạo, tự do xuất bản và tự do đọc mà không sợ bị ngược đãi. Vì tất cả các lý do đó, cộng đồng xuất bản quốc tế công nhận người xuất bản này hôm nay tại Buenos Aires, Thủ Đô Sách Thế Giới 2011.”

Nhận giải thay mặt cho các độc giả, đồng nghiệp, bạn bè và người ủng hộ Giấy Vụn, Bùi Chát nói: “Sách có quyền năng làm thế giới tự do; tự do cho những ai xuất bản sách, cho những ai đọc sách, và cho những ai thảo luận về những gì sách mang tới cho họ. Chúng tôi hy vọng giải thưởng này sẽ là một lực đẩy quan trọng cho sự phát triển của phong trào xuất bản độc lập và xã hội dân sự tại Việt Nam.”

 damau.org

Nguồn: Thông cáo báo chí của IPA